Chung kết EURO 2020: Cuộc chiến giữa Tuca-tuca vs Tiki Tocka

Khi người Anh đá Tiqui-tocka

ĐT Anh đã xuất sắc vượt qua Đan Mạch tại bán kết 2020 bằng một màn trình diễn ấn tượng. Hãy thôi bàn cãi về pha ngã trong vòng cấm của Sterling hay cái xua tay của trọng tài khi trên sân xuất hiện cùng lúc hai quả bóng, kỳ thực Anh đã có một trận đấu thực sự xuất sắc để ghi danh vào chung kết giải đấu lần này.

Sau khi tấm vé ghi danh chung kết gọi tên, báo giới Anh quốc như phát cuồng với những gì mà các cầu thủ nhà thể hiện. Tờ The Sun ngay sau đó đã có bài viết phân tích về cách Tam Sư giành chiến thắng và không quên gọi công thức ấy bằng một mỹ từ: Tiqui-tocka. Tất nhiên đây không phải là một triết lý bóng đá mới hay đã được định danh từ trước, Tiqui-tocka được hiểu đơn thuần là thứ bóng đá tấn công mới kiểu Anh, thuần Anh và được người Anh kế thừa rồi phát triển cho phù hợp.

Quần thảo nhau suốt 90 phút trước khi cả Anh và Đan Mạch đều lôi nhau đá hiệp phụ để định đoạt thắng bại. Phút 116 20 giây, quân đoàn của Tam Sư đã khiến tất cả ngỡ ngàng khi bất ngờ thi triển một pha bóng tưởng như hình dáng của Tây Ban Nha thời kỳ hoàng kim với triết lý tiqui-taca trứ danh.

Theo đó, trong khoảng thời gian 2 phút 41 giây, Tam Sư nắm giữ 100% kiểm soát bóng trước Đan Mạch. Không những thế, họ tung ra tổng cộng 54 đường chuyền, thực hiện luân chuyển bóng nhuần nhuyễn như thể đang trong một buổi tập. Đặc biệt, tất cả các cầu thủ có mặt trên sân khi ấy đều tham gia vào pha bóng, từ di chuyển tới chuyền bóng, tất cả đều hoàn hảo.

Biểu đồ luân chuyển một pha bóng được gọi là Tiqui-tocka của Anh trong trận thắng Đan Mạch

Bóng được luân chuyển từ khu vực cấm địa sang hai bên cánh rồi bật vào trung lộ rồi lại đảo lại theo hình thái cũ khiến cho các cầu thủ Đan Mạch chỉ còn biết cắm cổ đuổi theo hòng đoạt lại. Thống kê sau đó cũng ghi lại, 54 đường chuyền mà Anh thực hiện liên tiếp đích xác là pha kiểm soát bóng tốt nhất tại EURO 2020 tính tới hiện tại, vượt qua con số 43 đường chuyền của Đức trước Bồ Đào Nha ở vòng đấu bảng.

Không dừng lại ở đó, Tam Sư cũng đứng thứ 3 trong danh sách này với 42 đường chuyền liên tiếp ở vòng bảng trước Croatia, tái lập điều này trước Ukraine tại tứ kết. Thống kê tiếp tục chỉ ra thời lượng kiểm soát bóng của Tam Sư trong khoảng 5 phút cuối trước Đan Mạch là 75%, trung bình tại EURO 2020 (tính tới thời điểm hiện tại) là 54%.

Cũng trong khoảng thời gian hiệp phụ, sau khi có bàn thắng vượt lên dẫn trước 2-1, người Anh tiếp tục thi triển lối chơi kiểm soát bóng vượt trội. Họ hoàn thành tới 90% đường chuyền, đẩy Đan Mạch vào tình thế buộc phải đeo đuổi theo trái bóng và đó cũng là nguyên nhân khiến cho Những chú lính chì dù rất cố gắng cũng không thể đoạt lại bóng để hy vọng tìm kiếm bàn gỡ.

Khi Tam Sư cũng biến ảo với tiqui-taka

Mặc dù những con số thống kê trước Đan Mạch không thể nói lên được hết vấn đề, thế nhưng rõ ràng tuyển Anh đã không còn nằm lỳ và chơi theo một bài dù biết là không hiệu quả như trước. Tam Sư với dàn nhân sự chất lượng trong tay, sở hữu khả năng cầm bóng và chuyền bóng ấn tượng.

Đặc biệt trong số này còn có sự xuất hiện của Mason Mount hay , những cái tên đã thấm nhuần triết lý kiểm soát bóng mà họ có được dưới sự dẫn dắt của Thomas Tuchel hay Pep Guardiola trong màu áo Chelsea, Man City.

Tới đây, bài test cuối cùng và cũng là bài test nặng nhất đối với Tam Sư sẽ gọi tên Ý. Quân đoàn thiên thanh của Roberto Mancini chỉ cầm bóng vỏn vẹn 29% trước đội được xem là ông hoàng của khoản kiểm soát trái bóng – Tây Ban Nha.

Thế nhưng sau cùng, Ý mới là đội nở nụ cười cuối cùng, liệu Anh có chơi hay nói đúng hơn là “dám” đá tiqui-tocka trước Ý khi bài học nhãn tiền Tây Ban Nha vẫn còn, đó vẫn còn là một câu hỏi chờ Southgate giải.

Và người Ý cũng có Tuca-tuca

Trận đấu bán kết giữa Ý với Tây Ban Nha kết thúc, nhật báo La Gazzetta dello Sport đưa lên trang đầu bài viết với dòng title: “Kiệt tác Italy, họ chơi tiqui-taca, còn chúng ta chơi tuca-tuca”.

Nếu như người ta không nhắc tới Hungary và Thụy Sỹ, hai đội bóng khiến EURO 2020 ngỡ ngàng vì những sự phát hiện thú vị theo kiểu đội bóng khiêm tốn nhưng tinh thần chẳng thua kém ai thì Ý chắc chắn sẽ là mối bất ngờ lớn nhất giải đấu.

Đồng ý rằng quân đoàn của Mancini hành quân tới EURO 2020 với tâm thế của một đội bóng sở hữu chuỗi 30 trận bất bại. Thế nhưng những gì mà Ý thể hiện ngay từ trận đấu vòng bảng với lối chơi tấn công như vũ báo khiến khối người mắt tròn mắt dẹt. Ý vang danh thế giới với triết lý phòng ngự kiểu bê tông thép ròng Catenaccio đột nhiên trở nên lạ lẫm với bất cứ ai yêu mến màu áo thiên thanh này.

Có một Ý lạ lẫm và biến ảo tại EURO 2020

Không riêng gì những đội bóng yếu hơn, ngay cả một siêu cường tấn công như Bỉ, Azzurri cũng không ngần ngại lao lên tấn công sòng phẳng với đội bạn bằng thứ bóng đá tấn công hoa mỹ, bóp nghẹt đối thủ. Ấy thế nhưng khi cả thế giới trông chờ bộ ba tiền vệ đẳng cấp thượng thừa của Ý chạm trán ông hoàng kiểm soát bóng Tây Ban Nha thì ngỡ ngàng lại thêm một lần nữa được tái hiện.

Mancini không xua quân lao lên tấn công ào ạt như trước Bỉ, họ chủ động lùi sâu và nhường thế trận cho đối thủ mặc sức muốn làm gì thì làm. Bức tường thạch vững chãi kiểu Catenaccio được dựng lên và hết cơn sóng này đến cơn sóng khác của La Roja bị quầng đê màu xanh chặn đứng lại.

Xem thêm:

Trên thực tế, khi ký giả De Caro phấn khích gọi lối chơi của Ý là tuca-tuca, đó chỉ đơn thuần là một cách trêu đùa và giễu nhại lại tiqui-taca lừng danh. Đúng thế, nó chẳng phải triết lý cao siêu gì hay một thứ bóng đá mới của người Ý, chẳng gì cả. Đó chỉ đơn thuần là người Ý chơi bóng đá kiểu người Ý, còn Tây Ban Nha đá theo kiểu của Tây Ban Nha và sau trận thì thuật ngữ Tuca-tuca ra đời.

Trên sân Wembley, Ý chấp nhận chơi như đội cửa dưới nhưng không phải theo kiểu chỉ biết căng ngực ra mà chịu trận. Họ chủ động hoàn toàn trong lối chơi của mình, phòng ngự khu vực, phân người kèm 1 vs 1 và bình tĩnh bẻ gãy từng đợt tấn công của đối thủ và rồi sau đó hồi mã thương bằng một bàn thắng chuẩn chỉnh.

Vén màn mây đen của bóng ma Ventura, Ý hiện thời là một tập thể rất khác

3 lần chạm bóng từ thủ môn đến người dứt điểm cuối cùng, bàn thắng của Nicolo Barela khi ấy chẳng khác nào cái “tát” vào những nỗ lực tấn công không biết mệt mỏi của La Roja. Đó là hình ảnh mẫu mực của một lối chơi phòng ngự chủ động mà người Ý vốn đỗi là những bậc thầy thực thụ.

Khi Tuca-tuca của người Ý được ngợi ca cũng là lúc người ta lờ mờ nhận ra, “cấm vệ quân lão làng” nhấc bổng Jordi Alba trước loạt đấu súng như thể đùa giỡn pha chút răn đe, cả khi Insigne dù kém vài cái tên bên Bỉ tới cả một cái đầu cũng sẵn sàng đi bóng, bẻ cua rồi tung cú sút cuộn như bánh Solite nhắm về cầu môn của , và đặc biệt nhất vẫn là màn quốc ca hùng tráng, nơi một Spinazzola dù vừa phẫu thuật xong vẫn hào hùng cất lên để truyền động lực từ xa cho các đồng đội.

Ý của những tháng năm u tối vương triều Ventura đã xa vắng, giờ đây Ý là một tập thể hùng cường, đoàn kết và lúc nào cũng căng tràn cảm hứng bất kể thắng bại. Và trước những người Ý kiểu Tuca-tuca như thế, Anh sẽ phải đặc biệt dè chừng, có khi là cả giật mình thon thót.