Var là gì? Công nghệ Var sử dụng trong bóng đá như thế nào

1.Công nghệ Var là gì?

Var là tên viết tắt của cụm từ Video Assistant Referee, đây là công nghệ được sử dụng để hỗ trợ các trọng tài trong các trận đấu của FIFA . Bao gồm rất nhiều những hệ thống máy quay từ các góc độ khác nhau để giám sát từng chi tiết xoay quanh trái bóng và cầu thủ. Bên cạnh đó, còn là một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp ở phòng điều khiển trung tâm với nhiệm vụ phân tích các hoạt động và từng di chuyển của cầu thủ trên sân bóng.

Đội ngũ nhân viên phòng phân tích gồm có 1 trợ lý video cho trọng tài, 3 trợ lý hỗ trợ phụ hỗ trợ và 4 chuyên viên chuyên tua lại những cảnh quay để chọn ra góc quay hiệu quả nhất, cùng với 2 camera chuyên quay bắt lỗi việt vị. Khi trọng tài có yêu cầu sử dụng công nghệ này thì sẽ ra ký hiệu (chỉ tay lên tai), ngay lập tức trận đấu sẽ được sừng một vài phút để phòng kiểm soát trung tâm kiểm tra đoạn video theo yêu cầu và truyền đến sân đấu nơi trận đấu đang diễn ra. Từ video, đội ngũ chuyên trách sẽ phân tích tình huống chi tiết, từ đó trọng tài có thể đưa ra quyết định cuối cùng của mình để tránh những sai sót mà mắt thường không thể quan sát được hết.

Nhờ vào công nghệ này, trọng tài sẽ có thể đưa ra những quyết định đúng đắn hơn trên sân. Bởi vì trong nhiều tình huống, có thể khán giả ngồi trên thấy lỗi nhưng trọng tài lại không thấy hoặc ngược lại. Chính vì vậy, công nghệ Var được áp dụng để khắc phục những tình huống như trên xảy ra, tránh tình trạng tranh cãi giữa trọng tài và các cầu thủ.

2.Var được sử dụng trong kỳ World Cup đầu tiên 2018

• Công nghệ Var được áp dụng như nào?

Trước đó, hệ thống Var cũng đã được sử dụng thử nghiệm tại Anh và một số trận đấu của Ý và Đức trước khi quyết định đưa sử dụng chính thức tại World Cup 2018. Đây là lần đầu tiên công nghệ Var được áp dụng trong một kỳ World Cup.

Tại kỳ World Cup này, sẽ có khoảng 13 trợ lý video (còn gọi là trọng tài phụ), họ sẽ ngồi trong một trung tâm đặc biệt ở Moscow để quan sát trận đấu diễn ra trên màn hình. Trong đó có 1 trợ lý sẽ được chọn cho từng trận đấu và kết hợp với 3 trợ lý khác đang làm nhiệm vụ trên sân. Các tín hiệu được stream trực tiếp từ sân vận động, gồm tất cả các cảnh quay chậm và toàn cảnh trận đấu đang diễn ra. Khi có bất kỳ một lỗi nào trên sân không được trọng tài phát hiện và bỏ qua thì họ sẽ thông báo cho trọng tài chính hoặc ngược lại, trọng tài chính sẽ ra tín hiệu khi cần công nghệ Var hỗ trợ.

Công nghệ Var chỉ được sử dụng trong một số tình huống nhất định của trận đấu như xác định lỗi, bàn thắng, đá phạt 11 mét, thẻ đỏ trực tiếp hoặc những nhầm lẫn của các cầu thủ trên sân. Khi xảy ra những tình huống trên, trọng tài chính sẽ ra tín hiệu với các trọng tài phụ trách công nghệ Var ở phòng thu bằng dấu hiệu đưa tay chỉ lên tai để nhận tín hiệu và xem lại video để biết những lỗi mà trọng tài chưa kịp quan sát hoặc bỏ qua. Khi yêu cầu xem công nghệ Var, trọng tài chính sẽ phải di chuyển ra màn hình đặt ở sau đường Pitch để xem video và cùng các trợ lý video thảo luận về tình huống vừa diễn ra để có thể đưa ra quyết định cuối cùng một cách công bằng và chính xác nhất.

• Lý do FIFA quyết định sử dụng công nghệ Var trong kỳ World Cup 2018

Trước khi quyết định sử dụng công nghệ Var tại kỳ World Cup 2018, FIFA cũng đã kiểm tra và xem xét rất kỹ những lợi ích mà công nghệ này mang lại. Theo đó, Var đã được áp dụng cho khoảng hơn 1000 trận đấu với độ chính xác cao từ 93% đến 99%. Chính vì vậy, để cải thiện được độ chính xác của trọng tài trên sân, FIFA đã quyết định chính thức áp dụng công nghệ Var tại World Cup 2018 ở Nga.

Như trong trận đấu giữa Pháp và Australia trong ngày 15/6 vừa qua, cũng nhờ vào công nghệ Var mà Pháp đã thắng Australia với tỷ số 2-1. Trong hiệp 2 của trận đấu, khi Griezmann bị ngã trong vòng cấm của đội Australia nhưng trọng tài lại không thổi phạt, sau đó trọng tài đã nhờ đến công nghệ Var hỗ trợ và Pháp được nhận quả penalty. Nhờ đó Pháp có cơ hội ghi bàn giành chiến thắng, nếu không có sự hỗ trợ của Var thì có lẽ Pháp đã hòa trước Australia. Điều này cho thấy, công nghệ Var có vai trò rất quan trọng giúp trọng tài nhìn nhận các tình huống một cách chính xác, từ đó có những quyết định công tâm làm hài lòng mọi người.

Tuy nhiên, ngoài những ưu điểm vượt trội mà công nghệ Var mang lại, thì nhiều người vẫn đang tỏa ra lo ngại về việc sử dụng công nghệ này sẽ làm mất đi những cảm xúc tự nhiên của . Bởi họ cho rằng trong bóng đá xảy ra những tình huống gây tranh cãi là điều rất bình thường, nếu có sự can thiệp của công nghệ máy móc thì sẽ không còn những tình huống đó xảy ra và tự nhiên trận đấu cũng mất đi những kịch tính thú vị. Một bất tiện khác khi công nghệ Var được sử dụng là trọng tài sẽ phải thường xuyên dừng trận đấu để xem lại băng ghi hình khiến cho cảm xúc người xem sẽ bị gián đoạn.

3.Khi nào Var được sử dụng trong Premier League và cúp châu Âu

Theo kết quả thông báo từ cuộc bình chọn do FA tổ chức trước đó, sau khi thảo luận về những lợi ích của công nghệ Var và bài học được rút ra từ các giải đấu thì hai phần ba các đội bóng Premier League đã quyết định không áp dụng Var ở mùa giải 2018/19. Điều này có nghĩa là Ngoại hạng Anh cùng hai giải đấu hàng đầu châu lục là Europa League và Champions League sẽ không sử dụng công nghệ Var ở mùa giải tới.

Mặc dù tại không sử dụng Var nhưng các giải đấu khác như FA Cup hay Cúp liên đoàn vẫn sẽ được áp dụng công nghệ này. Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin cho rằng, họ không sử dụng Var ở Champions League không có nghĩa là họ phản đối kịch liệt công nghệ này. Trước mắt, UEFA sẽ tập trung hơn vào công tác đào tạo trọng tài để tránh được những thiếu sót ở mức tối đa, đồng thời xem xét thêm về công nghệ Var tại kỳ World Cup này rồi sẽ đưa ra quyết định sau.

Ng.Thảo