Tiền vệ là gì? Tìm hiểu về vị trí tiền vệ trong bóng đá

Steven Gerrard, Kevin De Bruyne, Toni Kroos… là những cầu thủ tiền vệ nổi tiếng thế giới. Tìm hiểu tiền vệ là gì? Tìm hiểu vị trí tiền vệ trong bóng đá.

Tiền vệ là gì? Tiền vệ trong tiếng Anh là gì?

Tiền vệ trong tiếng Anh là Midfielder (viết tắt MF) là những cầu thủ có vị trí chơi ở trung tâm đội hình, phía dưới hàng tiền đạo và phía trên hàng hậu vệ.

Nhiệm vụ chính của tiền vệ là tổ chức lối chơi cho toàn đội, cầm bóng chuyền bóng và phát triển động tấn công. Có thể nói tầm hoạt động của tiền vệ trên sân là rất rộng buộc cầu thủ phải tiêu tốn nhiều thể lực.

Nhìn chung tiền vệ là một vị trí tương đối linh hoạt, có tiền vệ có xu hướng mạnh về kiểm soát thế trận và tổ chức tấn công, có tiền vệ có thiên hướng đánh chặn và cầm bóng tốt; số ít tiền vệ rất đa năng có thể tấn công tốt mà vẫn phòng thủ hay. Do đó, tùy thuộc vào từng đội hình mà huấn luyện viên bố trí 2-3 tiền vệ và mỗi người có vai trò khác nhau.

Các vị trí tiền vệ trong bóng đá

Tiền vệ trụ

Tiền vệ trụ hay tiền vệ trung tâm trong tiếng Anh là Center Midfielder, viết tắt là CM. Không quá khi nói rằng tiền vệ trụ là linh hồn của một đội bóng. Một đội bóng xuất sắc không thể không nhắc tới vai trò của tiền vệ trung tâm.

Vai trò của một tiền vệ trụ không chỉ là chuyền bóng mà phải là người cầm nhịp trận đấu và tổ chức tấn công của một đội bóng. Tiền vệ trụ phải là người thống lĩnh khu trung tuyến, đảm bảo vận hành lối chơi của toàn đội theo đúng chiến thuật.

Một tiền vệ trụ xuất sắc thường có tố chất lãnh đạo. Người này phải có nhãn quan tinh tế, khả năng nắm bắt tình huống tốt, cùng với đó là tư duy tổ chức chiến thuật.

Về thể lực, tiền vệ trụ thực tế không phải tham gia nhiều vào các pha tranh chấp bóng nhưng nếu có chiều cao và thân hình tốt vẫn sẽ là lợi thế.

Những tiền vệ trụ xuất sắc thế giới là:

Huyền thoại bóng đá Pháp Zinedine Zidane khiến giới hâm mộ phát cuồng vì tài điều khiển trái bóng thiên bẩm như ma thuật cùng nhãn quan chiến thuật khoa học tuyệt vời.  

Trong sự nghiệp thi đấu đỉnh cao, Zidane đã 3 lần giành danh hiệu Quả bóng vàng FIFA vào các năm 1998, 2000 và 2003. Huyền thoại này cũng góp mặt trong danh sách 100 huyền thoại sống vĩ đại nhất của bóng đá thế giới (FIFA 100).

Đến khi chuyển sang công tác huấn luyện, bộ óc chiến thuật của Zidane cũng khiến cả thế giới phải thán phục bằng ba chức vô địch UEFA Champions League liên tiếp với Real Madrid. Ông là người đầu tiên phá vỡ lời nguyền Champions League mà chưa có bất cứ ai làm được.

Steven Gerrard là tiền vệ trung tâm huyền thoại của Liverpool cũng như của bóng đá Anh. 18 năm chơi cho Quỷ đỏ vùng Merseyside, Gerrard được nói tới với nhãn quan chiến thuật và sở hữu khả năng chuyền bóng tinh tế, chính xác như đặt. Thời kỳ đỉnh cao sự nghiệp của tiền vệ tài hoa này là chức vô địch UEFA Champions League mùa giải 200-2005.

Xavi Hernandez và Andres Iniesta có lẽ là cặp tiền vệ trung tâm kỳ lạ nhất thế giới bóng đá. Những cặp tiền vệ khác thường là một công một thủ hỗ trợ cho nhau nhưng cả Xavi và Iniesta đều có lối chơi tấn công tương đồng với kỹ thuật cá nhân thượng thừa.

Cả hai sinh ra như để chơi bóng cùng nhau trong màu áo của Barcelona, họ không giẫm chân lên nhau mà cùng như kiến tạo và tỏ sáng. Bộ đôi này chính là linh hồn trong lối chơi bóng hoa mỹ mà Pep Guardiola xây dựng cho đội bóng xứ Catalan những năm 2004-2015.

Hiện nay, nhiều đội bóng châu Âu khác cũng đang sở hữu các tiền vệ trung tâm tài năng và đầy triển vọng như: Toni Kroos (Real Madrid), Kevin De Bruyne (Man City) Luka Modric (Real Madrid), Paul Pogba (Man United)…

Tiền vệ phòng ngự

Nếu nhiệm vụ chính của tiền vệ trụ là tổ chức tấn công thì tiền vệ còn lại trong đội thường đảm nhận nhiệm vụ đánh chặn và đó là vị trí tiền vệ phòng ngự.

Tiền vệ phòng ngự trong tiếng Anh là Defensive Midfielder (viết tắt là DM). Cầu thủ đảm nhận vị trí tiền vệ phòng ngự thường chơi ngay ở phía trên hàng hậu vệ và có vai trò hỗ trợ hàng hậu vệ phòng thủ. Trong bóng đá hiện đại có thể coi tiền vệ phòng ngự là một vị trí biến hóa của hậu vệ quét.

Nhiệm vụ chính của tiền vệ phòng ngự là tham gia tranh chấp và đoạt bóng trong chân đối phương để chuyền lên cho tuyến trên của đội nhà. Phối hợp với trung vệ cản phá bóng, ngăn chặn những đợt lên bóng của đối phương. Bọc lót phía sau khi hậu vệ biên dâng cao tham gia tấn công, gây sức ép không cho phép đối phương tấn công trung lộ. Thậm chí trong một số tình huống, tiền vệ phòng ngự có thể lên cao hỗ trợ tấn công ở tuyến hai.

Những tiền vệ phòng ngự nổi tiếng thế giới

N’Golo Kante là nhân tố then chốt trong đội hình của Chelsea. Thậm chí anh còn được mệnh danh là cỗ máy quét đình đám ở Ngoại hạng Anh. Dù chỉ có thân hình nhỏ bé và chiều cao tương đối khiêm tốn nhưng bù lại Kante sở hữu thể lực dồi dào, anh chạy đúng như một cỗ máy quét bóng trên sân. Khả năng đánh chặn từ xa cùng nhiều tuyệt kỹ tranh cướp bóng của Kante là sự an tâm cho hàng phòng ngự của Chelsea cũng như đội tuyển quốc gia Pháp.

Tiền vệ 26 tuổi Casemiro là nhân tố chủ chốt trong hàng tiền vệ 3 người của đội bóng Hoàng gia Real Madrid. Dưới thời của Zinedine Zidane, hai tiền vệ Luka Modric và Toni Kroos đảm nhận tổ chức tấn công thì Casemiro chính là điểm tựa phòng ngự và đánh chặn để hai tiền vệ ở trên yên tâm kiến tạo cho đồng đội. Casemiro cùng hai đồng đội tạo thành bộ khung 3 chân kết nối vững chắc ở trung tâm đội bóng.

Dưới bàn tay của Pep Guardiola trong màu áo Man City, tiền vệ Fernandinho trở thành một tiền vệ kiểm soát bóng đẳng cấp. Anh chính là chốt chặn đáng tin cậy của đương kim vô địch Ngoại hạng Anh ở giữa sân. Không chỉ cầm bóng tốt, anh cũng chuyền bóng hay khi tỷ lệ chuyền chính xác chỉ kém người đồng đội Nicolas Otamendi.  

Trong màu áo tuyển quốc gia Brazil, Fernandinho cùng Casemiro trở thành bộ đôi phòng ngự chắc chắn ở giữa sân.

Tiền vệ đa năng

Nhiều người thường nghe đến cụm từ tiền vệ con thoi nhưng lại không hiểu tiền vệ con thoi là gì. Hay khái niệm tiền vệ box to box là gì? Thực chất đây chính là những tên gọi khác của tiền vệ đa năng. Tiền vệ đa năng trong tiếng Anh là Box-to-Box Midfielder, viết tắt là BBM.

Đúng như tên gọi, tiền vệ đa năng là mẫu cầu thủ rất năng động, có thể chơi được ở nhiều vị trí tham gia nhiều nhiệm vụ lên công về thủ nhịp nhàng.

Những tiền vệ đa năng có tầm hoạt động rộng khắp từ vòng cấm địa của đội nhà tới vòng cấm địa của đội bạn. Là một vị trí đa nhiệm đa năng nên tiền vệ con thoi yêu cầu rất cao về thể hình và thể lực. Những cầu thủ có sức khỏe tốt, sức bền và sự dẻo dai mới có thể hoạt động trên một phạm vi rộng lớn.

Về yêu cầu chiến thuật, tiền vệ đa năng cần hội tụ đủ nhãn quan chiến thuật sắc bén cùng với óc quan sát và khả năng đọc tình huống chuẩn xác. Về kỹ thuật, nhiệm vụ chung của một tiền vệ là chuyền bóng. Tiền vệ đa năng phải có kỹ năng chuyền bóng sáng tạo mà tinh tế.

Một số tiền vệ con thoi xuất chúng của bóng đá thế giới:

Philippe Coutinho là mẫu tiền vệ đa năng người Brazil đang là linh hồn của đội bóng xứ Catalan. Coutinho vừa có thể chơi như một tiền đạo cánh lại có thể lui xuống kiến tạo như một tiền vệ đích thực. Cầu thủ này đang chứng tỏ mình xứng đáng với bản hợp đồng trị giá  120 triệu euro của đội chủ sân Nou Camp.

Ivan Rakitic là một tiền vệ con thoi xuất sắc khác của Barcelona. Dù chơi trong đội hình sơ đồ 4-3-3 hay 4-4-2, thì tiền vệ người Croatia vẫn thể hiện tốt vai trò của mình.  Rakitic cùng với Sergio Busquets trở thành mối liên kết giữa hàng công và hàng thủ của Barca, âm thầm đóng góp vào thành công của đội bóng.

Ở Pogba, người ta nhận thấy anh hội tụ đủ mọi yếu tố của một tiền vệ con thoi xuất sắc. Cầu thủ người Pháp không chỉ sở hữu tốc độ, sức mạnh, thể lực mà anh còn có sức sáng tạo cùng khả năng chuyền bóng tinh tế. Tuy nhiên cá tính của anh đôi lúc sẽ khiến anh không có cơ hội phát huy tài năng của mình.

Trong màu áo Chelsea, Ramires được đánh giá là mẫu tiền vệ đa năng chuyền bóng tốt mà cũng giỏi săn bàn.

Ramires có tốc độ cùng sự khéo léo cùng phong cách chuyền bóng đơn giản nhưng lại hiệu quả. Mùa giải 2016-2017, tỷ lệ kiến tạo thành bàn của “Rambo” là 0,35 lần/trận với tỷ lệ ghi bàn trung bình là 0,43 bàn/trận. Đáng tiếc, cầu thủ ngoài 30 tuổi này đã chuyển sang chơi bóng cho câu lạc bộ Trung Quốc Giang Tô Tô Ninh.